معاییرُ تقییم الشّعر من منظار قدامه بن جعفر

Authors

أمید جهان بخت لیلی

omid jahan bakht laili university of guilanجامعة جیلان، إیران. غلامرضا کریمی فرد

gholamreza karimi fard university of shahid chamran ahvazجامعة الشهید تشمران بالأهواز، إیران.

abstract

أحدثَ قدامه بن جعفر، وهو النّاقدُ المرموقُ فی العصر العباسیّ، تطوّراً فی النّقد الأدبیّ العربیّ لکونه أوّلَ من حاولَ المزاوجه بین الشّعر والفکر. إنّه حاولَ الثوره علی حاله النّقد الذوقی، بنقدٍ یقوم علی مبادئ وقواعد لها مصطلحها العلمیّ؛ المبادیء والقواعد والمصطلحات الّتی تجمعُ بین النّقد الفنّیّ من جهه والقاعده المنطقیّه الفلسفیّه من جهه أخری. سعی قدامه لأن یصِل إلی مبادیء النقد الأدبیّ وإلی صیاغه المعتقدات النّقدیّه والجمالیّه، أی إلی ما یُسمّی الیوم بالنّقد النّظریّ ( theoritical criticism ).   تهدُف هذه المقاله إلی دراسه آرائه النّقدیه والمعاییر الّتی قرّرَها فی نقد الشّعر. یدورُ معظم بحثه حول عناصر الشّعر وهی: اللّفظ والوزن والقافیه والمعنی. علی ضوء هذا الأمر، فإنّ للشّعر عند قدامه درجاتٌ، هی:1- غایه الجوده، حین یکون کلٌّ من الأسباب ومکوّنات الشّعر فی غایه التّجوید، 2- غایه الرّداءه، حین یکون کلُ سببٍ من الأسباب فی غایه الضّعف، 3- الأوسط بین الجوده والرّداءَه، حین تکون النّعوت والعُیوب فی الشّعر متکافئه.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

دراسة الشعر الجاهلی من منظار الوعظ الدینی

مما لا شکّ فیه أنّ ظاهرة الشّعر موجودة عند کل الشعوب وتُمثّل دوراً کبیراً فی حیاة الإنسان، ومنها الشعر الجاهلی الذی یلوح کتراث عظیم وثمین للعرب قبل الإسلام. یحمل هذا الشعر فی طیاته کثیراً من المواعظ البالغة والبنّاءَة التی نشأت مِن الفطرة الإلهیة للإنسان متأثرةً بالتعالیم الدینیة: النصرانیة والیهودیة والحنیفیة الشائعة فی الجزیرة آنذاک. عالجتْ هذه المقالة الشعر الجاهلی مِن منظار الوعظ الدینی، والباحث حینَ است...

full text

بررسى تطبیقى اندیشه هاى نقدى قدامه بن جعفر، ارسطو و افلاطون

سیر نقد یونانیان، شکوفایى علمى عظیمى را میان منتقدان عرب عصر عباسیان به سبب شیوع کارهاى ترجمه و نقل تمامى آثار عملى باقیمانده از آثار یونانیان که محفوظ مانده بودند، به ویژه کتاب شعر و سخنورى، موجب شد. کمترین شکى وجود ندارد که اعراب این دو کتاب را مى شناختند و از محتویات آنها  که آرا و نظریات ارسطو را درباب شعر یونانى و سخنورى یونانى دربر مى گرفت  آگاهى داشتند. به نظر مى رسد که ادبیات عرب به خصو...

full text

بررسى تطبیقى اندیشه هاى نقدى قدامه بن جعفر، ارسطو و افلاطون

سیر نقد یونانیان، شکوفایى علمى عظیمى را میان منتقدان عرب عصر عباسیان به سبب شیوع کارهاى ترجمه و نقل تمامى آثار عملى باقیمانده از آثار یونانیان که محفوظ مانده بودند، به ویژه کتاب شعر و سخنورى، موجب شد. کمترین شکى وجود ندارد که اعراب این دو کتاب را مى شناختند و از محتویات آنها  که آرا و نظریات ارسطو را درباب شعر یونانى و سخنورى یونانى دربر مى گرفت  آگاهى داشتند. به نظر مى رسد که ادبیات عرب به خصو...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
دراسات فی اللغه العربیه و آدابها

جلد ۴، شماره ۱۶، صفحات ۳۷-۵۶

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023